Derya Yıldırım & Grup Şimşek

De revival van de Turkse psychedelische rock uit de seventies is nu al een dikke tien jaar bezig. Grup Şimşek is een van de Europese bands die de Anatolische klanken van pioniers als Selda Bağcan en Barış Manço vertaalt naar een hedendaags geluid. Wat maakt dat de typisch Turkse melancholie vandaag zo in de smaak valt bij een breed publiek? We vragen het aan frontvrouw Derya Yıldırım n.a.v. hun optreden in De Roma op 8 mei.

Tekst: Floor Deckx

Over het antwoord op die vraag hoeft frontvrouw Derya niet lang na te denken. “Turkse folk is voor mij in de eerste plaats een spiegel voor de samenleving. Wanneer ik bestaande songs in het genre herinterpreteer - ik noem het nooit coveren, het is veel meer dan dat -, is die spreekwoordelijke spiegel mijn maatstaf. Ik vraag me altijd af: is deze song noodzakelijk in de wereld van vandaag? En welk nieuw perspectief kan ik eraan toevoegen, opdat hij iets zegt over mijn generatie en deze hedendaagse samenleving?”

Derya groeide op in de Anatolische gemeenschap in Hamburg, Duitsland. Een hechte gemeenschap, waarin muziek spelen even vanzelfsprekend was als eten en drinken. “Elke familiebijeenkomst verloopt bij ons nog steeds hetzelfde: na het eten en de thee pakken we onze instrumenten op en zingen we samen. Ik heb het nooit anders geweten. Muziek is de belichaming van onze cultuur, we kunnen ons geen leven voorstellen zonder. Daarom vind ik het zo belangrijk dat deze muziek niet verdwijnt. Veel mensen denken dat Turkse folk over nostalgie gaat, maar het tegendeel is waar. Het is de muziek van nu. Die folksongs gaan al decennialang mee. Ze hebben hun roots verspreid over alle gebieden waar Turken zijn neergestreken in de afgelopen zestig jaar: Duitsland, maar ook België, Nederland, Denemarken.”

Derya Yıldırım & Grup Şimşek
DO 8 MEI - 20:00
STAAND - TICKETS

Nirvana in de tourbus

Popmuziek was grotendeels afwezig in haar jeugd. “Ik luisterde wel naar pop en rock en ik keek naar MTV, maar die muziek heeft mijn leven niet veranderd, zoals hij dat voor veel van mijn generatiegenoten wél heeft gedaan. Dat merk ik bijvoorbeeld wanneer ik met mijn bandleden praat. Hun referentiekader is helemaal anders dan het mijne. Ik groeide op in de nineties, maar ik heb Nirvana pas vijf jaar geleden leren kennen, in de tourbus. Natuurlijk voelt dat als een gemis, maar tegelijk ben ik blij dat ik in plaats daarvan de rijke Turkse muziekcultuur heb meegekregen.”

Het instrument dat de Turkse ziel op de meest essentiële manier vertolkt, is zonder twijfel de bağlama, een zevensnarige luit. Derya bespeelt het traditionele instrument al van kindsbeen af. “Zodra je een lied op de bağlama speelt, krijgt het een andere dimensie. Het geluid van de bağlama brengt je naar een soort esoterische plek waarvan je niet wist dat ze bestond, maar waar je je toch thuis voelt - ook als je geen enkele connectie hebt met de Anatolische cultuur. Die sensatie zorgt voor een fijne energie tijdens onze concerten. Er hangen collectieve emoties in de lucht. Behalve de bağlama is ook mijn stem een kanaal voor die energie. Er is niets tussen mij en het publiek wanneer ik zing. Ik deel mijn verdriet rechtstreeks met de luisteraar, zonder filter. Mensen luisteren daardoor aandachtig. Op festivals verwachten toeschouwers wel eens dat wij dansbare muziek brengen, maar in feite brengen we hen eerder aan het huilen.” (lacht)

De taal vormt daarbij geen barrière, al vindt ze het jammer dat niet iedereen de Turkse lyrics begrijpt. “Het is geen voorwaarde om de muziek te vóélen, maar uiteraard mis je daardoor wel de nuances. Wat de grootste misconceptie is over Turkse muziek volgens mij? Dat alle Turkse artiesten hetzelfde doen. Er zijn zó veel genres … zelfs binnen de psychedelische folkrock zijn de verschillen groot. We maken allemaal andere muziek, we hebben allemaal een andere mindset bij het componeren. Gelukkig zijn onze fans uitstekende luisteraars. Wie goed luistert, stelt zich open voor de muziek. Dat is de beste manier om je hart te laten raken.”