Guy Swaegers is een doener, geen prater. In de kunstwereld is hij een begrip als het gaat over decors, tribunes, technische installaties, opbouw van tentoonstellingen en grote kunstwerken in metaal. Toch vertelt hij wat graag over hoe hij in De Roma al twee decennia lang een partner vindt om voor de jongeren van Het Keerpunt opleiding en werkervaring te kunnen combineren.
“Vanaf het allereerste moment ben ik bij de renovatie van De Roma betrokken als Borgerhoutenaar. Ik bood de vrijwilligers mijn expertise aan op vlak van veiligheid en technisch inzicht. Dat was wel nodig in die puinhoop. De inzet van vrijwilligers moest in de grootste veiligheid kunnen verlopen. De echt gevaarlijke klussen, zoals het wegslijpen van het immense metalen frame waarop ooit het filmdoek was bevestigd, voerde ik uit als er geen vrijwilligers in de buurt waren. Tegelijk had ik een oplossing in petto voor de twee niet te vangen duiven die ondertussen de boel bleven onderschijten. En neen, het was geen diervriendelijke ingreep.
Als toenmalig participant in Moker, een Booms metaalatelier gespecialiseerd in kunst, architectuur en design, construeerden mijn collega’s en ik de zaalbrug, voorzagen we het balkon van een veilige reling en legden we de complexe puzzel van de zaalvloer door het realiseren van een structuur van kabelgoten en borstweringen. Allemaal redelijk gespecialiseerd werk.”
Opleidingsateliers van Kopspel
“In die dagen werkte De Roma permanent samen met de buren van Het Keerpunt. Hun leerlingen leverden voortdurend nuttig en zinvol werk in de zaal. Half op de schoolbanken, half in De Roma. Het was mijn eerste contact met jongeren uit Borgerhout die op die manier op zoek gingen naar hun mogelijkheden, naar hun toekomst. Hun inzet trof me.
Ik voelde dat het tijd was voor het trekken van een wissel in mijn professioneel leven. Een aantal gesprekken met toenmalig directeur Luc Lamote maakte een en ander concreet. Ik sloot mijn hoofdstuk Moker af. Vervolgens adopteerde Het Keerpunt als het ware Kopspel, een vzw waarmee ik al decennialang actief was in de culturele sector. Ik werd bezieler en aanjager van opleidingsateliers in het lassen, houtwerk en schilderen, met de cultuursector als belangrijkste klant. Vanaf april 2004 ging ik aan de slag met jongeren uit het Deeltijds Onderwijs en OCMW-cliënten in het kader van Artikel 60.”
Van akoestische isolatie tot brandwerende verf
“Met De Roma als buur verzorgden we meer dan vijftien jaar lang, vaak op afroep, een reeks opdrachten die voor de leerlingen van Kopspel tastbare werkervaring opleverden. Om er enkele te noemen: het thermisch en akoestisch isoleren van de zaalkoepel, het aanbrengen van brandwerende verf op het ijzerwerk van de dakspanten, en het bouwen van akoestische wanden in de zaal en op het balkon. Voor mij is het zeer belangrijk dat dit soort opdrachten voor de jongeren niet vrijblijvend zijn. Dit is de essentie van hun opleiding: het moet er toe doen! Zo was het aanbrengen van de brandwerende verf een belangrijk onderdeel van het dossier brandveiligheid. De dikte van de verflagen werd gemeten en gekeurd door allerlei instanties in opdracht van de brandweer. In hun leerproces zat hierin hun motivatie. Zeker bij minder zichtbare, weinig sexy jobs. Dan moesten we appèl doen op de fierheid van het onder de knie krijgen van technische handelingen. Dit is de kern van het Kopspel-verhaal.”
Nog meer knappe staaltjes
“Een onzichtbaar huzarenstuk van de leerlingen is zeker de constructie van twee technische trappen in de trappenhuizen links en rechts van het podium, in 2006. Inclusief het aanbrengen van poutrellen om boxen aan te bevestigen en een passerelle langs de zijwanden van het podium. Geen simpele opdracht. Deze onzichtbare constructies hebben wel een grote impact op het dagelijkse werk van de De Roma-techniekers. Of de inrichting van de backstage. Ook dat is zinvol werk, met veel leermogelijkheden, waardoor de leerlingen wisten wat er van hen verwacht werd. Dat was hun motivator.
Zichtbaar voor het publiek zijn vooral zowat alle karren op wielen: de bonnenkar, de kar voor merchandising, de stoelen- en tafelkarren en flexibele toogjes allerhande. Maar net zo goed de zitbanken in het voorportaal en de bar van de eerste generatie.
Meer recent deden we omvangrijke werken in het kader van de brandveiligheid. We bouwden brandwanden om de noodzakelijke brandwegen te creëren in de twee dienstgangen van De Roma.”
Bijzondere jobkes
“AMOR was dan weer een job apart: kwaliteitsvol schilderwerk, de constructie van een glazen wand en talrijke aanpassingswerken. Een zijsprongetje was de opdracht als security bij twee concerten van Khaled, de Algerijns-Marokkaanse ambassadeur van de Raï. De jongeren glunderden. Hun Khaled! We leerden van hen welke trucjes je kan inzetten om calamiteiten tussen concertgangers te ontmijnen. Het algemeen rookverbod in De Roma was pas van kracht. Nogal wat concertgangers voegden zich niet graag naar de nieuwe regels. Grappig was het moment toen een beschonken, stevig rokende concertganger de maat kwam nemen van ons gasten. ‘Wie zijde gij, dadde gij tegen mij kunt zeggen dat ik niet mag smoeren?’ klonk het stoer. Maar die sigaret ging wel uit!”
Kopspel gaat in 2019 op in GATAM vzw, waardoor er een cultuuratelier wordt uitgebouwd. Voor de verdere toekomst is één ding zeker: bij De Roma weten ze dat ze altijd op GATAM en Guy Swaegers met zijn mensen kunnen rekenen.
